Συγκομιδή - μεταφορά - αποθήκευση του ελαιοκάρπου - έκθλιψη - αποθήκευση ελαιολάδου

Χρόνος συγκομιδής

Καθοριστικό στοιχείο για την εκτίμηση της κατάλληλης εποχής συγκομιδής είναι η ωριμότητα του καρπού. Οπτικά, το στάδιο ωριμότητας μπορεί να εκτιμηθεί ως προς το χρωματισμό του καρπού που ξεκινάει από πράσινο και σταδιακά μεταβάλλεται σε πρασινοκίτρινο, κίτρινο, κιτρινοιώδες, ιώδες, ιώδες-μαύρο και μαύρο για τις περισσότερες ποικιλίες που προορίζονται για λάδι.

Μέθοδοι συλλογής ελαιοκάρπου

Συλλογή με τα χέρια από το δέντρο (άρμεγμα)

Θεωρείται η μέθοδος συγκομιδής που προκαλεί τις λιγότερες ζημιές στον ελαιόκαρπο. Γι’ αυτόν το λόγο χρησιμοποιείται στις βρώσιμες ποικιλίες. Το μειονέκτημα της είναι το υψηλό κόστος που την καθιστά αντιοικονομική για τις ελαιοποιήσιμες ποικιλίες.

Συγκομιδή μετά από φυσιολογική πτώση σε δίχτυα ελαιοσυλλογής

Εφαρμόζεται στις περιπτώσεις παλαιών ελαιώνων (υψηλόκορμα δέντρα), στις ζώνες καλλιέργειας της Μαστοειδής και της Θρούμπας.

Συλλογή με ραβδισμό

Ο κυριότερος τρόπος για τη συγκομιδή της Κορωνέικης, είναι ο ραβδισμός με τη χρήση ελαιοραβδιστικών μηχανημάτων.

Σύνθετα μεγάλα μηχανήματα (δονητές κορμού και κλάδων, δονητές αυτοσυλλέκτες)

Στην Ελλάδα, παρ’ όλες τις προσπάθειες, τα μηχανήματα αυτά δεν αποτελούν πρακτικά εφαρμόσιμη και αποδεκτή οικονομικά λύση. Ένας βασικός περιοριστικός παράγοντας είναι το ότι πολλοί ελαιώνες στη χώρα μας βρίσκονται σε λοφώδεις και επικλινείς εκτάσεις.

Οι κυριότερες ελληνικές ελαιοποιήσιμες ποικιλίες είναι μικρόκαρπες (Κορωνέικη, Μαστοειδής κ.λπ.) με μεγάλη κλιμάκωση στην εποχή ωρίμανσης και ισχυρή πρόσφυση του καρπού στον ποδίσκο του, περιορίζοντας την αποτελεσματικότητα των μηχανημάτων.

Σύγχρονα μέσα Μεταφοράς – αποθήκευσης του ελαιοκάρπου- ελαιουργεία

Η σπουδαιότερη φροντίδα κατά τη μεταφορά του ελαιοκάρπου είναι ο αερισμός, η θερμότητα και η προστασία του από συμπίεση λόγω υπερβολικού στοιβάγματος και από κάθε τραυματισμό ή μωλωπισμό. Τα διάτρητα τελάρα είναι ο καλύτερος τρόπος μεταφοράς, γιατί ο καρπός δεν τραυματίζεται και αερίζεται (Φωτ.1,2). Τα τελάρα όμως δεν χρησιμοποιούνται εκτεταμένα στη χώρα μας.

Η αποθήκευση θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομη και να γίνεται σε χαμηλή υγρασία ώστε να εμποδίζεται η ανάπτυξη μυκήτων.

Επιπλέον η θερμοκρασία αποθήκευσης πρέπει να είναι 7 έως και 15 ^οC.

Η γρήγορη και ασφαλή επεξεργασία του καρπού στα ελαιουργεία και η επέκταση των δραστηριοτήτων τους στην τυποποίηση των προϊόντων και στην επεξεργασία των αποβλήτων, συγκροτώντας ολοκληρωμένες μονάδες δράσεων θα επέφερε αξιόλογα αποτελέσματα.

Η ελαιοπαραγωγή θα μπορούσε να απορροφηθεί πιο αποτελεσματικά σε λιγότερες, μεγαλύτερης δυναμικότητας και εκσυγχρονισμένες μονάδες ελαιουργείων. Η χωροταξική κατανομή των ελαιουργείων βέβαια θα πρέπει να βασίζεται τόσο στην εξυπηρέτηση των ελαιοπαραγωγών κατά περιοχή, όσο και στην εγκατάσταση ενός δικτύου συγκέντρωσης σε δεξαμενές και επεξεργασίας των αποβλήτων.

Επεξεργασία του ελαιολάδου στο ελαιουργείο

Όταν ο τύπος του ελαιουργείου που χρησιμοποιείται και οι συνθήκες που επικρατούν, δεν τηρούν τις απαραίτητες προδιαγραφές, είναι πιθανόν να υποβαθμιστεί η ποιότητα του ελαιολάδου που εξάγεται.

Προκειμένου να υπάρχει η μικρότερη δυνατή υποβάθμιση της ποιότητας του ελαιολάδου στο ελαιουργείο, συνίσταται:

• Να περιορίζεται η επαφή της ελαιοζύμης και του ελαιολάδου με τον ατμοσφαιρικό αέρα, διότι είναι δυνατό να συγκρατηθεί οξυγόνο και να αρχίσει οξειδωτική αλλοίωση του ελαιολάδου
• Να απομακρύνονται τα υπολείμματα ελαιοζύμης από το μαλακτήρα, όταν σταματάει να λειτουργεί το συγκρότημα
• Να διατηρείται όσο γίνεται χαμηλότερη η θερμοκρασία (όχι μεγαλύτερη από 27^oC) της ελαιοζύμης και του ελαιολάδου σε όλες τις φάσεις επεξεργασίας στο ελαιουργείο.
• Όλες οι επιφάνειες των ελαιουργείων με τις οποίες έρχεται σε επαφή ο ελαιόκαρπος, η ελαιοζύμη και το ελαιόλαδο να είναι κατασκευασμένες από ανοξείδωτα υλικά.

Αποθήκευση του ελαιολάδου